Ένα από τα πράγματα που αγαπώ στη λογοτεχνία, είναι ότι γεμίζω γνώσεις και ταξιδεύω σε μέρη που δεν έχω βρεθεί.
Δεν μιλάω απλά και μόνο για μία τουριστική ξενάγηση, αλλά για το ότι πολλές φορές έρχομαι σε επαφή με κοινωνίες και σημεία του κόσμου, που έχουν έναν άλλο τρόπο ζωής, άλλες συνήθειες, άλλα ήθη και έθιμα, όχι ως απλές περιγραφές, αλλά μέσα από την ψυχολογία των ηρώων που πρωταγωνιστούν κάθε φορά.

Με το “Οι Ψαράδες” του Chigozie Obioma γνώρισα για πρώτη φορά τη ζωή στο παραλιακό χωριό Άκουρε της Νιγηρίας, μέρος καταγωγής του συγγραφέα.

Την ιστορία διηγείται ένας από τους μικρότερους γιούς μιας 8μελούς οικογένειας.

Ας πάρουμε όμως μια μικρή γεύση για το βιβλίο από την παρουσίασή του στο site των Εκδόσεων Μεταίχμιο, από όπου και κυκλοφορεί :
Σε μια μικρή πόλη της δυτικής Νιγηρίας τέσσερα νεαρά αδέλφια –ο μικρότερος είναι εννιά και ο μεγαλύτερος δεκαπέντε– εκμεταλλεύονται την απουσία του πατέρα τους από το σπίτι για να πάνε για ψάρεμα στο απαγορευμένο κοντινό ποτάμι. Εκεί θα συναντήσουν έναν επικίνδυνο τρελό που θα προφητεύσει ότι ο μεγαλύτερος αδελφός θα δολοφονηθεί από ένα από τα αδέλφια του. Αυτή η προφητεία θα σταθεί η αφορμή να διαλυθεί ο ισχυρός δεσμός τους και η αφετηρία μιας αλυσίδας τραγικών γεγονότων σχεδόν μυθικών διαστάσεων.

Μια ιστορία αγάπης, μίσους και εκδίκησης που διαδραματίζεται με φόντο τις κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις στη Νιγηρία της δεκαετίας του ’90. Μια συγκλονιστική αφήγηση με τη φωνή του μικρότερου αδελφού, του Μπέντζαμιν, και εξαιρετική χρήση της γλώσσας. Αναφορές στην αφρικάνικη φύση, στους μύθους και τις δοξασίες της Νιγηρίας, καταγραφή της καθημερινότητας με κύριο άξονα τη σύγκρουση μεταξύ παραδοσιακού και δυτικού τρόπου ζωής, σε ένα έξοχο πρώτο βιβλίο ενός λογοτέχνη που αξιοποιεί με μοντέρνο τρόπο την αφρικάνικη αφηγηματική παράδοση και φαίνεται να έχει μακρά καριέρα μπροστά του.

Δεν είμαι ο ειδικός για να κρίνω, αλλά πραγματικά ο λόγος του Obioma, είναι τέχνη.
Η ιστορία αγγίζει και την πολιτική κατάσταση της Νιγηρίας τη δεκαετία του ’90, αλλά να σας πω την αλήθεια, δεν είναι σημείο, στο οποίο στάθηκα πολύ. Σαφέστατα και ορίζει παραμέτρους για την επιρροή που έχει στη ζωή της οικογένειας, εξέλιξη της όλης κατάστασης, της ζωής, των κανόνων και νομίζω ότι για κάποιον που έχει διαβάσει περισσότερα και έχει ασχοληθεί, θα έχει ένα ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον.

Όλο το βιβλίο στηρίζεται στις σχέσεις μιας οικογένειας με παιδιά διαφόρων ηλικιών.
Η ιστορία πυροδοτείται από τον έφηβο Ικένα, ο οποίος συνειδητά και ασυνείδητα είναι το πρότυπο για τα μικρότερα αδέρφια του, που πλην του μωρού κοριτσιού, είναι όλα αγόρια. Ο Ικένα είναι και αυτός που ο πατέρας θεωρεί υπεύθυνο για όλα τα παιδιά της οικογένειας, ως ο μεγαλύτερος αδερφος. Κι αυτό είναι μεγάλο βάρος.

Με τη δική μου ματιά, το πρόβλημα ξεκινάει τη στιγμή που ο πατέρας μεταφέρεται από την εταιρία στην οποία εργάζεται σε μία άλλη πόλη πολύ μακριά από το σπίτι τους. Αυτομάτως αυτό σημαίνει, ότι είναι απών.
Απών, σε μία ηλικία που ιδιαίτερα ο μεγάλος έφηβος γιος τον χρειάζεται.
Αφού του αναθέτει έμμεσα τη φροντίδα και την ευθύνη της προστασίας των μικρότερων αδερφών, έρχεται εκείνη η στιγμή, όπου η αυστηρότητα ξεφεύγει και ωθεί τον έφηβο σε μία επανάσταση, που σιγοβράζει.

Η προφητεία του τρελού της ιστορίας είναι η αφορμή.

Από εκεί και ύστερα αυτό, που θα πιστέψει ο αναγνώστης έχει να κάνει με τις πεποιθήσεις του, αλλά κυρίως με το τί έχει ο ίδιος ανάγκη να πιστέψει.

Κάποιος που θέλει να πιστεύει σε προφητείες, θα πιστέψει, ότι ο τρελός βγαίνει αληθινός.
Η δική μου άποψη είναι, ότι η προφητεία θορύβησε τόσο πολύ τον Ικένα, τον πλήγωσε και τον απογοήτευσε ακόμη περισσότερο και τον έκανε να προκαλέσει μόνος του τη συνέχεια.
Ήταν τόσο πληγωμένος και απογοητευμένος, τόσο μόνος, που πίστεψε ότι όλα αυτά θα συμβούν.
Πάντως νιώθω ότι ο Obiama συμφωνεί περισσότερο μαζί μου (Τί εννοείτε, ότι η σωστή έκφραση είναι ότι “εγώ συμφωνώ μαζί του”; )

Tο β’μισό του βιβλίου είναι τόσο δυνατό με καταιγιστικές εξελίξεις, που ειλικρινά δεν θέλεις να το αφήσεις από τα χέρια σου.

Αξίζει να σημειωθεί μία άλλη τραγική φιγούρα της ιστορίας, η μάνα της οικογένειας.

Μια λεχώνα μάνα, που προσπαθεί να φανεί δυνατή και να επιβληθεί αλλά στην πραγματικότητα νιώθει αβοήθητη, όταν μένει μόνη με 6 παιδιά με την αναχώρηση του πατέρα.
Μια μάνα, που δεν βρίσκεται σε μια σχέση συντροφικότητας. Κι αυτή μόνη είναι.
Η σχέση του ζευγαριού, παίζει το ρόλο της, όπως σε κάθε οικογένεια.
Η απόσταση και η απουσία ενισχύονται αφού να θυμίσω, ότι μιλάμε για μία εποχή, όπου δεν υπήρχαν κινητά τηλέφωνα και η επικοινωνία δεν μπορούσε να είναι τόσο συχνή και άμεση.

“Οι Ψαράδες” είναι ένα βιβλίο, που έχει γεύση από αρχαία ελληνική τραγωδία (Συμφώνησαν και από την Economist….Τί εννοείτε, αυτοί το έγραψαν πρώτοι;).
Τραγικοί ήρωες, που τυφλώνονται από το πάθος και την έλλειψη της εκδήλωσης αγάπης, την ανασφάλεια στην απουσία τρυφερότητας.

Όλα για την αγάπη, όπως πάντα.

#booklover

 

 

 

 

Chigozie Obioma βιβλίο Εκδόσεις Μεταίχμιο Νιγηρία Οι ψαράδες